ใกล้ยื่นภาษีแล้วอยากรู้ไหมว่า ภาษีที่จ่ายไปแล้วไปอยู่ไหนบ้าง?

อยากรู้ไหมว่ารายได้ของรัฐบาลที่ส่วนใหญ่มาจากเงิน ‘ภาษีของประชาชน’ รวมทั้งภาษีที่รัฐฯ ได้มาจากแหล่งอื่นๆ มันถูกเอาไปใช้กับอะไรบ้าง?

ภาษีถูกจัดเก็บจาก?

ดร.ชัยรัตน์ เอี่ยมกุลวัฒน์ คณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เคยทำวิจัยเกี่ยวกับภาษีออกมาว่า รายได้หลักของรัฐบาล ได้จากเงินภาษีมีมากที่สุดคิดเป็น ร้อยละ 87 ( ข้อ 1 – 6 ) และในบรรดาภาษีก็มีหลากหลายประเภท ดังนี้

รายได้รัฐบาลแบ่งตามแหล่งที่มา พ.ศ.2552
1) รายได้นิติบุคคล 27.5%
2) ภาษีสรรพสามิต 21.5%
3) ภาษีมูลค่าเพิ่ม 15.1%
4) ภาษีรายได้บุคคลธรรมดา 10.6%
5) ภาษีเงินได้ปิโตรเลียม 5.8%
6) ภาษีอื่นๆ 6.6%
7) รายได้อื่น ไม่ใช่ภาษี 13.0%

*รายได้อื่นๆ ที่ไม่ใช่ภาษีแบ่งออกเป็น 4 ประเภท ได้แก่

• รายได้จากการอุดหนุนและการให้ มาจากเงินบริจาคหรือเงินให้เปล่าของประชาชน ภาคเอกชน หรือรัฐบาลประเทศอื่น เช่น การบริจาคเงินให้โรงพยาบาล โรงเรียน หรือหน่วยงานรัฐ
• รายได้จากการขายสิ่งของและบริการ เป็นรายได้ที่เกิดจากการบริหารงานของรัฐบาล เช่น ค่าธรรมเนียม ค่าใบอนุญาติ ค่าขายหรือเช่าทรัพย์สินของรัฐ ค่าขายของกลางที่ยึดมาจากคดีต่างๆ
• รายได้จากการประกอบการรัฐวิสาหกิจ มาจากการที่รัฐบาลเข้าไปลงทุนในรัฐวิสาหกิจหรือบริษัทต่างๆ พอมีกำไรก็จะเอาเข้าคลังมาเป็นรายได้ของรัฐนั่นเอง
• รายได้อื่นๆ เช่น ค่าปรับ สแตมป์อากร เงินคืนจากส่วนเหลือจ่ายปีก่อน ดอกเบี้ยเงินกู้ยืม เป็นต้น

รายได้ทั้งหมดของรัฐที่ได้จากภาษีและไม่ใช่ภาษีจึงมีเป้าหมายเพื่อดูแลประเทศ ในด้านต่างๆ อาทิ จ่ายตลาดซื้อของกินของใช้ ลงทุนทําธุรกิจเพื่อความมั่งคั่ง ซื้ออุปกรณ์รักษาความปลอดภัย จ่ายค่ารักษาพยาบาล จ่ายค่าเล่าเรียนเพื่อสร้างอนาคต เลี้ยงรับรองเพื่อนบ้านเพื่อความสัมพันธ์อันดี ฯลฯ

ถ้าหากรัฐบาลไม่สามารถเก็บภาษีได้ตามเป้าก็สามารถหารายได้เพิ่มเติมได้เช่น การทำธุรกิจอย่าง การไฟฟ้า การประปา และรัฐวิสาหกิจต่างๆ เก็บค่าบริการในรูปของค่าธรรมเนียม เอาทรัพย์สินออกมาให้เอกชนทำประโยชน์ เช่น สัญญาสัมปทาน และขอกู้เงิน เช่น ออกพันธบัตรรัฐบาล